Kolejna część wybranych artykułów poświęconych historii szkolnictwa żeglugowego, zamieszczonych w 4 numerze Żeglarza Odrzańskiego z 1977 roku.

Kolejna część wybranych artykułów poświęconych historii szkolnictwa żeglugowego, zamieszczonych w 4 numerze Żeglarza Odrzańskiego z 1977 roku.

ZNALEZIONE W ARCHIWUM

Poprzedniczki naszej szkoły.

W archiwum Zespołu Szkół Żeglugi Śródlądowej (tak nazywa się obecnie nasza szkoła) im. mjra H. Sucharskiego we Wrocławiu, natknęliśmy się na dokumenty, na podstawie których spróbowaliśmy odtworzyć historie szkolnictwa żeglugowego w Polsce. Nie są to ścisłe dokumenty, lecz tylko pisemne oświadczenia byłych nauczycieli, którzy stwierdzają, że dany uczeń uczęszczał do szkoły w czasie od ? do. Zaświadczenia te zresztą datowane są już w okresie powojennym. Nie będzie to więc konkretna historia, w wielu miejscach musieliśmy się oprzeć na własnej intuicji, na przypuszczeniach. Do czytelników mamy więc prośbę ? gdyby ktoś mógł nam dostarczyć nieco więcej informacji na ten temat, prosimy o skontaktowanie się z niżej podpisanymi. Wiadomość: redakcja, p. 208, ŻnO, ul. Kleczkowska 50.

Pierwsza zorganizowana szkoła żeglugi śródlądowej powstała w 1937 roku w Warszawie przy ulicy Miodowej. Nosiła ona wtedy nazwę "Prywatna Męska Szkoła żeglugi Rzecznej? Prawdopodobnie była to szkoła oparta na trzyletnim programie nauczania. W ciągu roku nauka trwała tylko 6 miesięcy, w okresie jesieni i zimy, pozostałe 6 miesięcy uczniowie spędzali na statkach. Z chwilą wybuchu wojny we wrześniu 1939 roku nauka w szkole zostaje przerwana. Wielu uczniów w tym czasie przebywa na statkach na praktyce. Kierownikiem szkoły był Jan Pleszczyński, z pozostałej kadry pedagogicznej w aktach występują jeszcze takie nazwiska jak: Antoni Zawojski ? kierownik mechanicznych warsztatów szkolnych w porcie Czerniakowskim, wykładowca locji rzek ? Tadeusz Maliszewski, oraz wykładowca ? Mikołaj Pichelski. Nazwiska uczniów: Bronisław Dyzio, Jerzy Szczeblewski, Aleksander Iwanowski, Stanisław Czajkowski, Zdzisław Furmanek, Tadeusz Gala.

W 1940 roku szkoła ta wznawia swoja działalność pod nazwą Miejskiej Szkoły Żeglugi Śródlądowej. System nauczania taki sam. Praktykę uczniowie odbywają na statkach żeglugi śródlądowej, ale nie tylko w Polsce, również wyjeżdżają do Austrii. W tej szkole istnieją już dwa wydziały ? nawigacyjny i mechaniczny. Dyrektorem szkoły jest inż. Konopka, ponadto natknęliśmy się na nazwiska nauczycieli: Lucjan Piasecki, Zygmunt Morawski, Zbigniew Madejski, Zbigniew Kośliński, Jerzy Pressen, Andrzej Misiurewicz, Leon Mróz, Jerzy Antoni Czerwiński, Jan Dudziński, Zdzisław Biegański, Mieczysław Matuszewski, Bronisław Nadolny. Szkoła działa do momentu wybuchu powstania, podczas którego budynek szkoły został całkowicie zniszczony, wszystkie akta spłonęły, nie ocalały żadne dokumenty. Prawdopodobnie uczniowie brali czynny udział w powstaniu dostarczając łodziami broń powstańcom.

W okresie powojennym już w lutym 1946 r. zaczyna działać w Warszawie Szkoła Żeglugi Śródlądowej. Są dwie dość liczne klasy: nawigacyjna i mechaniczna. Potem, w roku szkolnym 1946/1947 przeprowadzony zostaje nabór już na trzy kierunki: nawigacyjny, mechaniczny i dróg wodnych., jednocześnie oprócz trzech klas pierwszych pojawiają się w dokumentach dwie klasy drugie i dwie klasy trzecie. Przy czym klasy te nie są zbyt liczne, głównie trzecie, gdzie spotyka się nazwiska uczniów którzy trafili do szkoły w lutym 1946 roku. W ten sposób pierwsi absolwenci opuszczaj już szkołę w 1947 roku, czyli po półtorarocznym okresie nauki. Ta szkoła warszawska działała jeszcze w roku szkolnym 1947/1948 i wypuszcza jeszcze jeden rocznik absolwentów, z których znane są nam nazwiska: Piotr Łysionek ? obecnie z-ca dyrektora Żeglugi Mazurskiej, oraz Marian Ciesielski ? pracuje w Inspektoracie Żeglugi Śródlądowej w Giżycku.

W roku 1948 szkoła zostaje przeniesiona do Elbląga i nosi nazwę Państwowej Szkoły Żeglugi Śródlądowej. W tym czasie, tj. w lutym 1947 r. powstaje nasza szkoła we Wrocławiu. W roku szkolnym 1950/1951 obie szkoły zostają przekształcone w dwuletnie Zasadnicze Szkoły Żeglugi Śródlądowej. Następuje potem specjalizacja tych dwu szkół (rok 1951/1952) - szkoła w Elblągu ma dwa wydziały: nawigacyjny i dróg wodnych, natomiast we Wrocławiu jest tylko wydział mechaniczny. Oczywiście, następuje w związku z tym wymiana uczni ? nasi nawigatorzy jadą do Elbląga, a stamtąd do Wrocławia przyjeżdżają mechanicy.

W roku szkolnym 1953/1954 szkoła w Elblągu zostaje zlikwidowana, a jej uczniowie przeniesieni do Wrocławia. W 1950 roku powstaje Szkoła Żeglugi Śródlądowej w Koźlu, o profilu stoczniowym, jest tam również wydział budowy dróg wodnych. Wydział ten zostaje w roku 1953 przeniesiony do Szczecina, gdzie powstaje Technikum Dróg Wodnych. W roku 1958 technikum zostaje rozwiązane, a uczniowie przeniesieni do szkoły we Wrocławiu, gdzie w związku z tym zostają powołane wydziały: budowa dróg wodnych i gospodarki wodnej. W tym czasie do naszej szkoły chodzą po raz pierwszy dziewczęta.

W roku 1962 powstaje w Warszawie Zasadnicza Szkoła Żeglugi Śródlądowej. Wypuszcza ona tylko dwa roczniki absolwentów - w 1965 i 1966 roku po czym ulega rozwiązaniu. Formalnie zostaje przeniesiona do Wrocławia, jednak uczniowie tej szkoły (III klasy) zostają przeniesieni: nawigatorzy do Szkoły Rybołówstwa Morskiego w Świnoujściu, mechanicy natomiast do Darłowa.

Obecnie istnieją więc tylko dwie szkoły kształcące młode kadry dla potrzeb śródlądzia, jest to: Zespół Szkół Zawodowych Żeglugi Śródlądowej w Kędzierzynie ? Koźlu i nasza szkoła ? Zespół Szkół Zawodowych Żeglugi Śródlądowej we Wrocławiu.

Kalendarium

23.02.1947 ? Otwarcie dwuletniej Prywatnej Szkoły Żeglugi Śródlądowej przy ul. Na Grobli 30/32o dwóch wydziałach: nawigacyjnym i mechanicznym. Szkołę finansowała Państwowa Żegluga na Odrze.
12.04.1947 ? Przeniesienie szkoły z Ośrodka Sportów Wodnych do gmachu ŻnO przy ulicy Siemińskiego 16.
20.02.1948 ? Ministerstwo Oświaty podnosi stopień organizacyjny z dwuletniej na trzyletnią.
03.01.1949 ? Przeniesienie szkoły do budynku przy ul. Brücknera 10.
22.02.1949 ? Prezydent miasta Wrocławia zwiększa działkę szkoły do 6 ha, co umożliwiło w przyszłości jej rozbudowę.
31.12.1949 ? Upaństwowienie szkoły oraz przyjęcie jej pod swój zarząd przez Ministerstwo Komunikacji.
25.02.1950 ? Szkołę o trzyletnim okresie nauczania opuszczają pierwsi absolwenci.
01.05.1950 ? Państwową Szkołę Żeglugi Śródlądowej przyjmuje pod swój zarząd Ministerstwo Żeglugi.
01.09.1950 ? Powstaje dwuletnia Państwowa Szkoła Żeglugi Śródlądowej o dwóch wydziałach; nawigacyjnym i mechanicznym.
20.08.1952 ? Zasadniczą Szkołę Żeglugi Śródlądowej opuszczają pierwsi absolwenci.
31.08.1953 ? Na skutek likwidacji Zasadniczej Szkoły Żeglugi Śródlądowej w Elblągu uczniowie tej szkoły przeniesieni zostają do Wrocławia. W ten sposób szkoła wrocławska staje się ponownie szkołą dwukierunkową.
01.09.1953 ? Uroczyste otwarcie Technikum Żeglugi Śródlądowej o trzech wydziałach: obsługi maszyn, służby pokładowej i eksploatacji statków i portów.
26.06.1954 ? Zasadnicza szkołę opuszczają ostatni jej absolwenci, pozostaje tylko technikum.
31.08.1957 ? TŻŚ opuszczają pierwsi absolwenci.
01.09.1958 ? utworzony zostaje nowy kierunek nauczania ? komunikacja, specjalność budownictwo wodne. Równocześnie przeniesione zostaje do Wrocławia Technikum Dróg wodnych ze Szczecina. Pierwsze dziewczęta w szkole.
15.05.1959 - Wyrusza w pierwszy rejs statek szkolny "Westerplatte?.
01.09.1959 ? Zakończenie budowy i oddanie do użytku całego internatu szkolnego na 300 miejsc. Tego samego dnia utworzony zostaje nowy kierunek ? gospodarka wodna, specjalność technologia wody i ścieków.
13.04.1961 ? Uroczystość wodowania statku szkolnego "Młoda Gwardia?. Uroczystość odbyła się w stoczni rzecznej przy ul. Długiej.
01.09.1961 ? W Giżycku zostaje utworzony Wydział Zaoczny Technikum Żeglugi Śródlądowej dla pracujących.
01.06.1962 - "Młoda Gwardia? wyrusza w swój pierwszy rejs szkoleniowy.
18.11.1962 ? Pierwsze przyrzeczenie uczniów w szkole.
02.10.1964 ? oddanie do eksploatacji budynku nowo wybudowanych warsztatów szkolnych wraz z pełnym wyposażeniem.
30.12.1964 ? Przekazanie do użytku nowo wybudowanego gmachu nowej szkoły.
01.09.1965 ? Utworzenie trzyletniej Zasadniczej Szkoły Żeglugi Śródlądowej, specjalność ? marynarz żeglugi śródlądowej. Ulega jednocześnie likwidacja Zasadniczej Szkoły Żeglugi Śródlądowej w Warszawie i w ramach deglomeracji przeniesiona do Wrocławia.
20.09.65 ? Zakończenie prac adaptacyjnych budynku starej szkoły.
01.09.1966 ? Otwarcie kierunku stoczniowego ? specjalność monter kadłubów statków rzecznych w ramach Zasadnicze Szkoły Żeglugi Śródlądowej.
22.09.1966 ? Rozpoczęcie eksploatacji nowo wybudowanej auli i sali gimnastycznej wraz z zapleczem.
01.02.1966 ? Powstaje dwuletnia Pomaturalna Państwowa Szkoła Techniczna Budowy Statków Śródlądowych.
01.09.1967 ? utworzenie drugiej specjalności na kierunku stoczniowym ? montera maszyn i urządzeń statków rzecznych.
01.10.1967 ? Zakończenie prac przy budowie i urządzaniu boisk sportowych, bieżni szatni lekkoatletycznych.
02.03.1968 ? Pierwszy zjazd absolwentów.
]12.10.1968 ? Oddanie do użytku krytego basenu kąpielowego z podgrzewaną wodą jako ostatniego obiektu wzniesionego w ramach rozbudowy technikum. Ogólny koszt rozbudowy wraz z wyposażeniem wyniósł 48 mln złotych. Teren uporządkowała młodzież w ramach czynów społecznych.
15.11.1971 ? Uzyskanie z elbląskiego "Zamechu? holownika "Danek?.
15.10.1972 ? Obchody 25 lecia istnienia szkoły oraz nadania jej imienia mjr Henryka Sucharskiego na podstawie Zarządzenia Nr 69 Ministerstwa Żeglugi.
19.06.1976 ? do eksploatacji wchodzi zbudowany przez Stocznię Remontową Żeglugi szkolny zestaw pchany "Westerplatte II?.